قلعه خورموج؛ الماس ناشناخته معماری جنوب

قلعه خورموج نماد هنر معماری چندفرهنگی ایران است که در ساخت آن از سبک‌های مختلف تاریخی الهام گرفته شده است. این بنا تلفیقی از معماری ساسانی، سلجوقی، صفوی و حتی تأثیرات ایتالیایی را به نمایش می‌گذارد و نشان‌دهنده همکاری هنرمندانه معماران شیرازی و اصفهانی است.

ویژگی‌های معماری قلعه خورموج:
1. سبک قلعه‌سازی:
– الهام‌گرفته از قلعه‌های دوره ساسانی با دیوارهای مستحکم و برج‌های دفاعی.
– تأثیرپذیر از معماری سلجوقی در بخش‌هایی مانند گوشواره و شاه‌نشین.

2. تزئینات داخلی و خارجی:
– استفاده از طاق‌نماها و گچ‌بری‌های ظریف در دیوارها و اتاق‌ها.
– نقش‌ونگارهای منحصربه‌فرد در سقف طبقه اول.

3. ساختار کلی قلعه:
– در گذشته شامل چهار حصار، چهار برج، اندرونی، عمارت مرکزی، قراول‌خانه و اصطبل بوده، اما امروزه تنها یک برج باقی مانده است.
– دارای سه طبقه و یک زیرزمین با سقف گنبدی و تقارن زیبا که در تمام طبقات حفظ شده است.

4. ورودی‌ها:
– در شمالی (هشتی): ساخته‌شده از چوب جنگلی به ابعاد ۴×۵ متر، مخصوص ورود سوارکاران و وسایل نقلیه.
– در جنوبی (چیله): به ارتفاع ۳.۵ متر و عرض ۱.۵ متر، مخصوص تردد پیاده‌روها.

5. سیستم آبی و بناهای جانبی:
– عبور چشمه بنگه از کنار قلعه و وجود حمام قاجاری در نزدیکی آن.
– ساخت مهمان‌خانه و قراول‌خانه با ترکیبی از سبک ایتالیایی و صفوی.

قلعه خورموج با ترکیب سبک‌های مختلف معماری، نه‌تنها یک دژ دفاعی، بلکه اثری هنری و تاریخی است که گذر زمان را در معماری ایران به تصویر می‌کشد. این بنا با وجود تخریب بخش‌های زیادی از آن، همچنان نشان‌دهنده اصالت و شکوه معماری ایرانی است.