در این صفحه از بوشهر سرویس، به معرفی تاریخچه نی‌انبان در بوشهر پرداخته‌ایم. اگر به دنبال آشنایی با این ساز سنتی، ریشه‌های آن و نقش پررنگش در موسیقی جنوب ایران هستید، اینجا می‌توانید اطلاعاتی ارزشمند پیدا کنید و بیشتر با فرهنگ موسیقیایی بوشهر آشنا شوید
نی انبان: سازی باستانی و جذاب
نی انبان، سازی که صدایش مانند نسیمی از دل تاریخ می‌وزد، یکی از کهن‌ترین و جذاب‌ترین سازهای بادی جهان است. این ساز که از یک کیسه و چند نی یا لوله صوتی ساخته می‌شود، داستان‌های بسیاری از فرهنگ‌ها و مردمان مختلف را در دل خود نهفته دارد. بیایید سفری کوتاه به تاریخچه، ساختار و نقش این ساز شگفت‌انگیز داشته باشیم.
تاریخچه نی انبان
نی انبان، سازی که صدایش مانند نسیمی از دل تاریخ می‌وزد، یکی از کهن‌ترین و جذاب‌ترین سازهای بادی جهان است. این ساز که از یک کیسه و چند نی یا لوله صوتی ساخته می‌شود، داستان‌های بسیاری از فرهنگ‌ها و مردمان مختلف را در دل خود نهفته دارد. بیایید سفری کوتاه به تاریخچه، ساختار و نقش این ساز شگفت‌انگیز داشته باشیم.
ثبت ملی و جهانی
نی انبان، با قدمت و گستره تأثیرگذاری‌اش، توانسته جایگاهی ویژه در فرهنگ موسیقی ایران به دست آورد. این ساز که در سراسر کشور و جزایر خلیج‌فارس نواخته می‌شود، به همت محسن شریفیان، پژوهشگر حوزه موسیقی، و با حمایت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، در تاریخ ۲۲ مهر ۱۳۹۴ به عنوان “مهارت ساختن و نواختن نی‌انبان در گسترهٔ ملی” به شماره ۷۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این ثبت، گامی مهم در حفظ و معرفی این میراث ارزشمند به شمار می‌آید. همچنین تلاش‌هایی برای ثبت نی انبان در فهرست میراث جهانی یونسکو در حال انجام است. این حرکت می‌تواند بازتابی از صدای کهن این ساز و هویت فرهنگی ایران در سطح بین‌المللی باشد. ( ویکی پدیا)
ساختار نی انبان
نی انبان به ظاهر ساده، اما در واقع پر از هنر و دقت است. این ساز از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
کیسه (انبان): کیسه از پوست بز یا گوسفند ساخته می‌شود و هوای دمیده‌شده را ذخیره می‌کند. این کیسه همان قلب نی انبان است که با هر فشار دست، صدایی پر از حس به نی‌ها منتقل می‌کند.
نی‌ها: نی‌ها یا لوله‌های صوتی، صدا را می‌سازند. در بوشهر، نی انبان معمولاً دارای دو نی است که صدای گرم و جذابی تولید می‌کنند. این صدا، گویی قصه‌ای از دل طبیعت و تاریخ بازگو می‌کند.
نقش نی انبان در موسیقی
در بوشهر، نی انبان چیزی فراتر از یک ساز است. این ساز روح موسیقی محلی جنوب است و در کنار سازهایی مثل تنبک و دف، جشنی از صداها را می‌آفریند. تصور کنید در یک مراسم “زار” یا جشن محلی، صدای پرشور نی انبان چگونه قلب‌ها را به تپش درمی‌آورد. این ساز بازتابی از شادی‌ها، غم‌ها و زندگی روزمره مردم جنوب ایران است.
تنوع نی انبان در جهان
نی انبان در هر نقطه‌ای از جهان داستانی متفاوت دارد:
در ایران، نی انبان با صدای ملایم و گرمش روح‌انگیز است و نسخه بوشهری آن به‌طور خاص پرطرفدار است.
در اسکاتلند، نی انبان با نی‌های بزرگ‌تر و صدایی قوی، در مراسم رسمی و رژه‌ها استفاده می‌شود.
در بلغارستان و یونان، این ساز بخشی از موسیقی فولکلور است و رنگ و بویی محلی به موسیقی می‌بخشد.
نتیجه‌گیری
نی انبان، این ساز کهن و جهانی، پلی است میان انسان و طبیعت، گذشته و حال. در بوشهر، صدای نی انبان همچنان مانند شعله‌ای گرم در دل مردم زنده است. هر نغمه‌ای که از این ساز برخیزد، قصه‌ای از تاریخ، فرهنگ و زندگی را روایت می‌کند و ما را به سفری شگفت‌انگیز در دل زمان می‌برد.
در صفحه اول گوگل دیده شوید